Kawa jest jednym z najpopularniejszych napojów na świecie, a sposób jej przygotowania może znacząco wpłynąć na jej właściwości zdrowotne. Chociaż przez lata opinie na temat kawy były różne, obecnie wiadomo, że jej składniki mogą mieć pozytywny wpływ na zdrowie. W tym artykule przyjrzymy się, jakie rodzaje kawy są najzdrowsze i na co warto zwrócić uwagę podczas jej spożywania.
Dlaczego kawa może być zdrowa?
Jeśli cofniemy się o dwie dekady, kawa miała reputację napoju niekorzystnego dla zdrowia. Dziś wiemy, że może ona wspierać organizm w walce z chorobami serca, cukrzycą typu 2 i demencją. Jej korzystne działanie wynika z obecności licznych składników bioaktywnych, takich jak polifenole, melanoidy czy trygonelina, a także wysokiej zawartości błonnika.
Jednak sposób, w jaki kawa jest parzona, może wpłynąć na to, jakie właściwości zdrowotne przyniesie. Poniżej przedstawiamy różne rodzaje kawy i ich wpływ na organizm.
Kawa rozpuszczalna – najlepsza dla antyoksydantów
Kawa rozpuszczalna, choć często niedoceniana, zawiera zazwyczaj więcej antyoksydantów niż kawa mielona. Antyoksydanty, takie jak melanoidy, mogą korzystnie wpływać na mikrobiom jelitowy.
Niestety, kawa rozpuszczalna zawiera również więcej kofeiny oraz akrylamidu – substancji uznawanej za potencjalny czynnik rakotwórczy. Na szczęście, aby osiągnąć poziom niebezpieczny dla zdrowia, trzeba by wypić około dziesięciu filiżanek dziennie.
Kawa filtrowana – najlepsza dla zdrowia serca
Kawa filtrowana, przygotowywana przy użyciu papierowych lub metalowych filtrów, może być szczególnie korzystna dla serca. Badania przeprowadzone w Norwegii wykazały, że osoby pijące kawę filtrowaną rzadziej cierpiały na choroby układu krążenia.
Jednym z powodów jest niższa zawartość diterpenów, takich jak kafestol i kaweol, które mogą podnosić poziom cholesterolu. Spożycie jednej do czterech filiżanek dziennie może przynieść największe korzyści.
Espresso – najlepsze dla zdrowia mózgu
Espresso, bazowe dla wielu kawowych specjałów, może wspierać funkcje mózgu. Badania sugerują, że espresso pomaga zapobiegać odkładaniu się białka tau, które jest związane z rozwojem choroby Alzheimera.
Zawiera również wysoką dawkę kofeiny i kwasu chlorogenowego, które mogą chronić przed nadciśnieniem i chorobami serca.
Cold brew – najlepsza dla utrzymania wagi
Cold brew, czyli kawa parzona na zimno, wyróżnia się niższą kwasowością i łagodniejszym smakiem. Dzięki temu rzadziej wymaga dodatku cukru czy syropów, co czyni ją korzystniejszą dla osób dbających o linię.
Długi czas parzenia zwiększa również stężenie składników bioaktywnych, co sprawia, że cold brew może być równie zdrowa jak espresso.
Kawa z kofeiną czy bez?
Decydując się na kawę bezkofeinową, nadal możemy czerpać z niej korzyści zdrowotne. Proces usuwania kofeiny nie pozbawia kawy takich składników jak kwas chlorogenowy. Co więcej, badania sugerują, że osoby pijące wyłącznie kawę bezkofeinową mają lepsze wyniki zdrowotne niż te, które nie piją jej wcale.
Rodzaj ziaren – czy ma znaczenie?
Większość kawy pochodzi z ziaren Arabiki lub Robusty. Choć Robusta zawiera więcej kofeiny i ma bardziej gorzki smak, badania nie wykazały różnic w ich wpływie na zdrowie.
Pozostałe odmiany, takie jak Liberica i Excelsa, również nie różnią się pod względem właściwości zdrowotnych.
Mleko, cukier i syropy – jak zmieniają kawę?
Dodanie mleka do kawy łagodzi jej gorycz i dostarcza cennego wapnia, wspierającego zdrowie kości. Jednak kobiety powinny uważać, aby nie przekraczać 300 ml mleka dziennie, gdyż może to zwiększyć ryzyko chorób serca.
Dodawanie cukru czy syropów zwiększa kaloryczność napoju, co nie jest korzystne dla osób kontrolujących masę ciała. Alternatywą mogą być przyprawy, takie jak cynamon, kardamon czy gałka muszkatołowa.
Podsumowanie: Jak wybrać najzdrowszą kawę?
Najzdrowszy wybór zależy od indywidualnych potrzeb i preferencji. Dla serca najlepsza będzie kawa filtrowana, dla mózgu – espresso, a dla osób na diecie – cold brew. Pamiętajmy jednak, że sposób przygotowania i dodatki mają kluczowe znaczenie. Bez względu na rodzaj kawy, umiarkowanie i świadomy wybór będą zawsze najważniejsze.