Dziś, we wtorek, obywatele Stanów Zjednoczonych biorą udział w wyborach prezydenckich, które zdecydują, kto obejmie urząd prezydenta na kolejną kadencję. W tej kampanii prezydenckiej rywalizował Donald Trump z Partii Republikańskiej oraz Kamala Harris z Partii Demokratycznej.
Wybory w USA wygrał Donald Trump.
Na czym polegają wybory prezydenckie w USA?
Wybory prezydenckie w Stanach Zjednoczonych to wyjątkowy proces, który różni się znacząco od systemów stosowanych w większości państw demokratycznych. Zamiast bezpośredniego liczenia głosów obywateli, decydujący głos mają tzw. głosy elektorskie. System ten, choć skomplikowany, ma na celu równoważenie wpływu poszczególnych stanów na wybór prezydenta, co sprawia, że zdobycie większości głosów w całym kraju nie zawsze gwarantuje zwycięstwo.
Przeczytaj więcej
Dlaczego głosy elektorskie decydują o wyniku?
Każdy z 50 stanów USA oraz Dystrykt Kolumbii posiada określoną liczbę elektorów, przyznawaną na podstawie liczby ludności. W sumie jest ich 538, a do zwycięstwa potrzebne jest zdobycie większości, czyli co najmniej 270 głosów elektorskich. W praktyce oznacza to, że w systemie elektorskim nie chodzi wyłącznie o zdobycie większości głosów wyborców, lecz o wygranie w odpowiednich stanach. W wyborach z 2016 roku Hillary Clinton zdobyła więcej głosów od Donalda Trumpa, jednak to on wygrał dzięki przewadze głosów elektorskich.
Jak działa Kolegium Elektorskie?
Kolegium Elektorskie jest formalnym organem, który ostatecznie decyduje o wyborze prezydenta Stanów Zjednoczonych. W skład kolegium wchodzą elektorzy wybrani na poziomie stanowym, reprezentujący zwycięskiego kandydata w danym stanie. Każdy stan dysponuje różną liczbą głosów elektorskich, które przyznaje na zasadzie „zwycięzca bierze wszystko”, z wyjątkiem stanów Maine i Nebraska, które stosują system proporcjonalny. To oznacza, że kandydat, który wygrywa większość głosów wyborców w danym stanie, zdobywa wszystkie głosy elektorskie tego stanu.
Dlaczego stany wahające się są kluczowe?
Kluczową rolę w wyborach prezydenckich odgrywają tzw. stany wahające się (ang. swing states), czyli stany, w których poparcie dla dwóch głównych partii – Demokratów i Republikanów – jest bardzo zbliżone. To właśnie tam kandydaci koncentrują swoje wysiłki i zasoby kampanijne, gdyż zdobycie głosów w tych stanach może przesądzić o wyniku wyborów. Przykładowo, stany takie jak Floryda, Pensylwania, Michigan czy Wisconsin mogą zadecydować o ostatecznym zwycięstwie, nawet jeśli kandydat zdobywa więcej głosów na poziomie ogólnokrajowym.
Proces głosowania i liczenia głosów
Głosowanie w wyborach prezydenckich w USA odbywa się w sposób bardzo złożony, a zasady różnią się nie tylko na poziomie stanów, ale czasem nawet na poziomie poszczególnych okręgów wyborczych. Obywatele mogą oddawać swoje głosy osobiście, za pośrednictwem listów (głosowanie korespondencyjne) lub poprzez głosowanie wstępne, które odbywa się przed oficjalnym dniem wyborów.
Czym jest głosowanie korespondencyjne i dlaczego jest ważne?
Głosowanie korespondencyjne umożliwia oddanie głosu przez wyborców, którzy z różnych przyczyn nie mogą stawić się osobiście w lokalach wyborczych. W ostatnich latach, a zwłaszcza w czasie pandemii COVID-19, liczba wyborców korzystających z tej formy głosowania znacznie wzrosła. To często wydłuża proces liczenia głosów, ponieważ głosy korespondencyjne są liczone dopiero po zakończeniu głosowania w lokalach, co może opóźnić ogłoszenie ostatecznego wyniku.
Kampania wyborcza i jej wpływ na wyniki
Kampania wyborcza w USA to intensywny proces, który zaczyna się na długo przed dniem głosowania. Kandydaci podróżują po całym kraju, uczestniczą w debatach, organizują wiece i publikują materiały reklamowe w mediach. Cele są jasne: przekonanie niezdecydowanych wyborców, utrzymanie poparcia w stanach tradycyjnie wspierających partię oraz zdobycie jak największej liczby głosów w stanach wahających się.
Jakie strategie stosują kandydaci?
W zależności od charakteru kampanii kandydaci stosują różne strategie, by zdobyć poparcie wyborców. Donald Trump z Partii Republikańskiej oraz Kamala Harris z Partii Demokratycznej skupiają się na odmiennych kwestiach, które mają przyciągnąć uwagę wyborców. Trump akcentuje kwestie gospodarcze, bezpieczeństwo narodowe i obniżanie podatków, podczas gdy Harris koncentruje się na sprawach społecznych, ochronie środowiska oraz reformie opieki zdrowotnej.
Wyniki sondażowe i prognozy wyborcze
Podczas kampanii prezydenckiej w USA szczególną uwagę zwraca się na wyniki sondażowe, które mogą dawać pewien obraz tego, jak kształtuje się poparcie dla kandydatów. Sondaże przeprowadzane są na poziomie krajowym oraz w kluczowych stanach wahających się, co pozwala analitykom na tworzenie prognoz dotyczących ostatecznego wyniku wyborów.
Czy sondaże zawsze są miarodajne?
Mimo że sondaże są ważnym narzędziem analizy, nie zawsze dokładnie odzwierciedlają ostateczny wynik. Na przykład w wyborach w 2016 roku Donald Trump wygrał mimo iż wiele sondaży wskazywało na zwycięstwo Hillary Clinton. Wynik końcowy może zależeć od nieprzewidywalnych czynników, takich jak frekwencja wyborcza, preferencje elektorów w ostatniej chwili oraz udział głosów korespondencyjnych. Wpływ mają także specyficzne wydarzenia i skandale, które mogą pojawić się na końcowym etapie kampanii, zmieniając decyzje niektórych wyborców. Z tego względu sondaże są jedynie wskazówką, a nie gwarancją, jak potoczy się finał wyborów.
Zakończenie i ogłoszenie wyników
Ostateczne wyniki wyborów prezydenckich w USA mogą nie być znane bezpośrednio po zakończeniu głosowania, zwłaszcza jeśli w niektórych stanach konieczne będzie dokładne przeliczenie głosów korespondencyjnych. Proces ten może trwać nawet kilka dni, szczególnie w kluczowych stanach, gdzie różnice są minimalne. Wynik wyborów zostanie oficjalnie zatwierdzony przez Kolegium Elektorskie w grudniu, co zakończy proces wyborczy i oficjalnie wyłoni prezydenta oraz wiceprezydenta na następną kadencję.
