System Hermes to narzędzie analityczne wykorzystywane przez polską Prokuraturę Krajową. Został zakupiony wiosną 2021 roku w ramach działań mających na celu usprawnienie analizowania danych w postępowaniach śledczych. Negocjacje dotyczące jego zakupu prowadził mecenas Krzysztof Krełowski, ówczesny radca prawny Prokuratury Krajowej i były dyrektor inspektoratu wewnętrznego Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego. Koszt systemu wyniósł około 15 milionów złotych, do czego doliczono abonament za korzystanie z niego.
System Hermes nie jest autorskim produktem polskich służb, lecz został opracowany przez firmę specjalizującą się w narzędziach analitycznych do przetwarzania dużych zbiorów danych. Jego implementacja miała na celu zwiększenie skuteczności organów ścigania poprzez automatyczne przetwarzanie informacji pozyskiwanych z różnych źródeł, takich jak sieci telekomunikacyjne, internet czy media społecznościowe.
Związek systemu Hermes z systemem Pegasus
Choć Hermes i Pegasus działają w obszarze analizy danych, są to dwa różne systemy o odmiennym przeznaczeniu i funkcjonalności. Pegasus, stworzony przez izraelską firmę NSO Group, to zaawansowane oprogramowanie szpiegowskie umożliwiające zdalny dostęp do urządzeń mobilnych. Po zainstalowaniu na telefonie może przechwytywać rozmowy, wiadomości, pliki oraz śledzić lokalizację użytkownika. Pegasus działa bez wiedzy osoby inwigilowanej, co czyni go jednym z najpotężniejszych narzędzi do cyfrowej inwigilacji.
System Hermes natomiast pełni rolę zaawansowanego narzędzia analitycznego, które przetwarza już zgromadzone dane, a nie infekuje urządzeń czy przejmuje nad nimi kontrolę. Jego główną funkcją jest analiza dużych zbiorów informacji w celu wykrywania powiązań i zależności między podmiotami, co może być przydatne w śledztwach i dochodzeniach. Hermes nie posiada funkcji przejmowania kontroli nad smartfonami, co odróżnia go od Pegasusa.
Obawy związane z Hermesem wynikają z faktu, że system ten umożliwia przetwarzanie dużej ilości danych o obywatelach, co może prowadzić do nadużyć. Choć oficjalnie nie jest wykorzystywany do bezpośredniej inwigilacji, istnieją obawy, że przy braku odpowiednich regulacji może stać się narzędziem do masowego monitorowania społeczeństwa.
Podsumowanie
System Hermes i Pegasus to dwa odrębne narzędzia, choć oba są wykorzystywane w obszarze bezpieczeństwa i analizy danych. Pegasus służy do zdalnej inwigilacji urządzeń mobilnych, natomiast Hermes umożliwia analizę zgromadzonych informacji. Choć system Hermes nie ma funkcji szpiegowskich, jego zdolność do przetwarzania i analizy ogromnych ilości danych budzi pewne kontrowersje związane z ochroną prywatności i możliwością nadmiernego nadzoru nad obywatelami.