W poniedziałek, 27 stycznia 2025 roku, odbyły się uroczystości upamiętniające 80. rocznicę wyzwolenia niemieckiego nazistowskiego obozu zagłady Auschwitz-Birkenau. Wydarzenie to przyciągnęło uwagę mediów na całym świecie, które nie tylko relacjonowały przebieg ceremonii, ale także podkreślały współczesne zagrożenia związane z odradzającym się nacjonalizmem i antysemityzmem.
Malejąca liczba ocalałych, rosnąca liczba dygnitarzy
Amerykański dziennik „New York Times” zwrócił uwagę na malejącą z roku na rok liczbę ocalałych z Holokaustu, podczas gdy liczba zagranicznych dygnitarzy uczestniczących w obchodach w Auschwitz-Birkenau systematycznie rośnie. Tegoroczna lista gości była największa w historii, co podkreśla znaczenie, jakie społeczność międzynarodowa przywiązuje do pamięci o ofiarach Zagłady.
Obawy przed odrodzeniem nacjonalizmu
„New York Times” zauważył, że ceremonia została przyćmiona przez odrodzenie się nacjonalizmu w Niemczech i innych krajach europejskich. Gazeta przypomniała, że kilka dni przed uroczystościami w Oświęcimiu partia Alternatywa dla Niemiec (AfD) zorganizowała wiec, na którym politycy tej partii oraz Elon Musk, przemawiający przez łącze wideo, wzywali Niemców, by nie czuli się winni za nazistowskie zbrodnie swoich przodków. Niektórzy postrzegają to jako niebezpieczny powrót do nacjonalizmu, który doprowadził Hitlera do władzy w latach trzydziestych XX wieku.
Nieobecność Rosji na obchodach
Na obchody wyzwolenia obozu nie została zaproszona Rosja, która w przeszłości regularnie brała w nich udział. Przedstawiciele Moskwy są wykluczani z wydarzeń rocznicowych od początku inwazji Rosji na Ukrainę w lutym 2022 roku, którą Kreml uzasadnił fałszywym pretekstem, że Ukraina, której prezydent jest Żydem, była rządzona przez nazistów. Rosja pod rządami Władimira Putina przekształciła sowiecką rolę w zwycięstwie nad Niemcami w II wojnie światowej w „narodowy kult”, w którym każdy, kto nie zgadza się z Kremlem, jest uważany za nazistę.
Brytyjskie media o znaczeniu świadectw ocalałych
Brytyjski „The Guardian” podkreślił, że Auschwitz-Birkenau stało się trwałym symbolem ludobójstwa dokonanego przez nazistowskie Niemcy na sześciu milionach europejskich Żydów, pozostając w zbiorowej pamięci świata jako ucieleśnienie tego, do czego może prowadzić nienawiść, rasizm i antysemityzm. Gazeta zwróciła uwagę, że do Polski przybyły delegacje z 54 państw, ale uwaga świata była skupiona na około 50 ocalałych z Holokaustu, którzy podzielili się swoimi świadectwami.
Niemieckie media o potrzebie edukacji historycznej
Niemiecki „Süddeutsche Zeitung” cytował kanclerza Olafa Scholza, który zaapelował o lepsze uświadamianie młodych ludzi na temat tragedii sprzed 80 lat. Musimy podtrzymywać pamięć, gdy ostatnich świadków już zabraknie – powiedział Scholz, podkreślając znaczenie edukacji historycznej w zapobieganiu powtórzeniu się podobnych tragedii w przyszłości.
Francuskie media o walce z antysemityzmem
Francuski „Le Monde” przytoczył słowa prezydenta Emmanuela Macrona, który obiecał, że nie poddamy się antysemityzmowi we wszystkich jego formach. Macron podkreślił, że pamięć o Holokauście jest kluczowa w walce z uprzedzeniami i nienawiścią, które nadal stanowią zagrożenie w dzisiejszym świecie.
Włoskie media o wyjątkowości Holokaustu
Włoska stacja Rai News przytoczyła słowa premier Giorgii Meloni, która podkreśliła, że Holokaust jest tragedią, która nie ma sobie równych w historii. Meloni zaznaczyła, że pamięć o tych wydarzeniach powinna być pielęgnowana, aby kolejne pokolenia mogły czerpać z niej naukę i unikać podobnych błędów w przyszłości.
Amerykańskie media o rosnącym antysemityzmie
CNN zwróciło uwagę, że od czasu wybuchu konfliktu na Bliskim Wschodzie w październiku 2023 roku liczba aktów antysemickich na świecie drastycznie wzrosła. W kontekście tych wydarzeń pamięć o Auschwitz nabiera jeszcze większego znaczenia jako przestroga dla przyszłych pokoleń.
