Tak, ziemniaki mogą stać się trujące po zapuszczeniu korzeni, zwłaszcza jeśli również zazielenią się. Przyczyną jest obecność solaniny, toksycznego alkaloidu. Solanina naturalnie występuje w roślinach z rodziny psiankowatych, w tym w ziemniakach. Zwiększa się jej stężenie w ziemniakach, które były narażone na światło i ciepło, co powoduje zazielenienie i wyrastanie korzeni.
Zjedzenie ziemniaków zawierających wysoki poziom solaniny może prowadzić do zatrucia. Objawy zatrucia solaniną obejmują:
- Nudności
- Wymioty
- Biegunka
- Bóle brzucha
- Bóle głowy
- Zawroty głowy
Dlatego zaleca się unikać jedzenia ziemniaków, które wykazują oznaki zazielenienia lub mają wyraźnie rozwinięte korzenie. Przechowywanie ziemniaków w chłodnym, ciemnym miejscu może pomóc zapobiec rozwojowi solaniny.
Ziemniaki, kiedy stają się trujące?
Ziemniaki, podstawowy składnik diety wielu ludzi na całym świecie, są cenione za swoją wszechstronność kulinarną i wartość odżywczą. Jednak w pewnych warunkach ziemniaki mogą stać się trujące. Głównym powodem jest obecność solaniny, toksycznego alkaloidu, który naturalnie występuje w roślinach z rodziny psiankowatych, do których należą również ziemniaki.
Co to jest solanina?
Solanina to glikoalkaloid, który działa jako naturalna obrona rośliny przed szkodnikami i chorobami. Znajduje się głównie w zielonych częściach roślin psiankowatych, takich jak liście, łodygi, kwiaty, a także w bulwach ziemniaka, zwłaszcza gdy są one narażone na światło i ciepło. W odpowiednich warunkach solanina może się kumulować w bulwach, powodując ich zazielenienie i zapuszczenie korzeni.
@osiemtrzy.pl Czy ziemniaki z korzeniami są trujące? 🥔 Sprawdzamy osiemtrzy.pl/ziemniaki-korzenie @Dzień Dobry TVN #ziemniaki ♬ dźwięk oryginalny – osiemtrzy
Proces powstawania toksyczności
- Ekspozycja na światło: Gdy ziemniaki są wystawione na działanie światła, zaczynają produkować chlorofil, który nadaje im zielony kolor. Proces ten jest naturalnym zjawiskiem fotosyntezy, jednak zazielenienie jest często związane ze zwiększonym poziomem solaniny.
- Zapuszczanie korzeni: Gdy ziemniaki są przechowywane w niewłaściwych warunkach (ciepło, wilgoć), mogą zaczynać zapuszczać korzenie. Jest to kolejny znak, że solanina może się kumulować, chociaż sam proces zapuszczania korzeni nie jest jednoznacznie związany z toksycznością.
- Zwiększone stężenie solaniny: Wraz z zazielenieniem i zapuszczaniem korzeni, ziemniaki mogą gromadzić większe ilości solaniny. Solanina koncentruje się w skórce oraz w pobliżu oczu ziemniaków, ale może też przenikać głębiej w miąższ bulwy.
Objawy zatrucia solaniną
Zatrucie solaniną może mieć poważne konsekwencje zdrowotne. Objawy mogą się pojawić po spożyciu ziemniaków zawierających wysokie stężenie tego alkaloidu. Do typowych objawów należą:
- Problemy żołądkowo-jelitowe: Nudności, wymioty, biegunka i bóle brzucha.
- Objawy neurologiczne: Bóle głowy, zawroty głowy, dezorientacja, w skrajnych przypadkach, problemy z oddychaniem i śpiączka.
- Objawy skórne: Podrażnienia skóry i oczu, w przypadku kontaktu z wysokimi stężeniami solaniny.
W skrajnych przypadkach, spożycie dużych ilości solaniny może prowadzić do poważnych komplikacji zdrowotnych, a nawet śmierci.
Jak unikać zatrucia solaniną?
- Przechowywanie ziemniaków: Aby minimalizować ryzyko wzrostu poziomu solaniny, ziemniaki należy przechowywać w chłodnym, ciemnym i suchym miejscu. Optymalna temperatura przechowywania wynosi między 4 a 10 stopni Celsjusza.
- Unikanie uszkodzonych ziemniaków: Uszkodzone ziemniaki, te z widocznymi zielonymi plamami lub z zapuszczonymi korzeniami, powinny być wyrzucane lub przynajmniej dokładnie obrane, a zielone części usunięte.
- Przygotowanie do spożycia: Obranie ziemniaków i usunięcie oczu może znacznie zmniejszyć ryzyko spożycia solaniny. Gotowanie ziemniaków może również pomóc obniżyć poziom toksyn, chociaż nie eliminuje ich całkowicie.
Podsumowanie
Ziemniaki są cennym składnikiem diety, jednak mogą stać się trujące, jeśli nie są odpowiednio przechowywane i przetwarzane. Kluczowym czynnikiem jest solanina, której stężenie wzrasta w warunkach narażenia na światło i ciepło, co prowadzi do zazielenienia i zapuszczania korzeni. Wiedza na temat właściwego przechowywania i przygotowania ziemniaków może pomóc w uniknięciu ryzyka zatrucia i zapewnieniu bezpieczeństwa spożywanych produktów.
Dzięki właściwej obróbce i przechowywaniu, możemy nadal cieszyć się smakiem i wartościami odżywczymi ziemniaków, unikając jednocześnie potencjalnych zagrożeń zdrowotnych.
